جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اثر حاضر شامل دو عنوان کتاب می باشد یکی الاستنصار که برخی آن را الاستبصار نیز می دانند و در اینکه عنوان کتاب کدام است اختلافاتی وجود دارد ولی اغلب آن را الاستنصار خوانده اند، کتابی درباره ی احادیث امامت است. کتاب «مقتضب الاثر فی النص علی الائم‍ة الاثنی عشر» مؤلف آن در مقدمه کوتاهی می‌نویسد: در این کتاب گزیده‌ای از آنچه را مخالفان شیعه درباره روایات نص بر ائمه نقل کرده‌اند و موافق روایات شیعه است آورده ام. پس از آن در قسمت دوم شواهدی را از اشعار و اخبار گذشته درباره نام ائمه و عدد آنها جمع کرده ام، این روایات در زمانی صادر شده که عدد امامان هنوز تکمیل نشده بود، بنابر این دلیل آشکاری درباره امامت دوازده امام خواهد بود. در قسمت سوم نیز روایات شیعه را آورده ام. چنانکه مؤلف گفته است کتاب مقتضب از سه جزء تشکیل شده که هر کدام از دیگری تفکیک شده و مجموع روایاتِ سه جزء، ۳۶ عدد است. جزء اول: شامل ۱۶ خبر از افرادی چون ابن مسعود، انس بن مالک، عمرو بن عاص، سلمان فارسی و جابر بن عبدالله انصاری است. جزء دوم: شامل ۹ خبر است و تفاوت جزء اول با دوم این است که در قسمت نخست صحابه از پیامبر(ص) نقل کرده‌اند و جزء دوم اعم است. جزء سوم: به اشعاری اختصاص دارد که عدد امامان را دوازده تن ذکر کرده است. در این اثر، احادیث با سلسله سند کامل ذکر شده و حتی در مورد اشعار نیز به شیوه حدیثی عمل شده است.

کتاب حاضر گزارشى علمى از مناظرات و احتجاجات تاريخى واقع‌شده در بين شيعيان و دشمنانشان است. در اين اثر در مجموع تعداد 946 مناظره و احتجاج تاريخى ثبت شده است. موضوع مورد بحث در اين سلسله مناظرات، به‌صورت عمده عبارت از مباحث اعتقادى مورد اختلاف بين شيعيان و ديگران، نظير مسئله جبر و تفويض و امر بين الامرين و امامت و شفاعت و افضليت اميرالمؤمنين على(ع) و... است و با اين بحث‌ها بسيارى از نكته‌ها در مسائل كلامى و نيز تاريخى آشكارتر مى‌شود.

اين كتاب تلخيص و تحليل انتقادى كتاب« محصل أفكار المتقدمين و المتأخرين» امام فخر رازى مى‏باشد. خواجه نصير الدين طوسى در مقدمه كتاب علت تأليف كتاب را اين‏گونه بيان مى‏كند:«در اين زمان از كتب اصولى كه بين مردم متداول است جز كتاب محصل كتابى در دست نيست و آن نيز برخلاف نامش مشتمل بر غث و سمين بسيار مى‏باشد. خواستم كه آنرا از زوائد خالى و مهذب نمايم و آنچه بحث در آن واجب است ذكر كنم اگرچه عده‏اى از افاضل بر اين كتاب شروحى نوشته‏اند و براى توضيح و تبيين مطالب آن جهد و كوشش فراوانى كرده‏اند ليكن هيچ‏يك چنانكه بايد موفق نگشته و از عهده آن چنانكه قاعده انصاف است برنيامده‏ اند». كتاب به‏ طور كلى به چهار ركن و هرركن گاه به اقسام و مسائلى تقسيم مى‏شود كه در ذيل مى‏آيد: الركن الاول فى المقدمات: مولف در اين ركن 3 مقدمه بيان مى‏كند. مقدمه اول در بيان علوم بديهيه و مباحث مربوط به آن مى‏باشد. مقدمه دوم در موردنظر و احكام آن مى‏باشد. در مقدمه سوم مولف به دليل و اقسام آن مى‏پردازد. او دليل را به ادله نقليه و عقليه و مركب از اين دو تقسيم مى‏كند و استدلال را تقسيم مى‏كند به قياس، استقراء و تمثيل. سپس در توضيح هريك از آنها و اينكه كدام‏يك از آنها افاده علم مى‏كند سخن مى‏گويد. الركن الثانى فى تقسيم المعلومات: مولف حول موجودات، معدوم و حال بحث مى‏كند. او موجودات را در تقسيمى به واجب و ممكن تقسيم كرده و خواص واجب لذاته و ممكن لذاته را طى مسائلى بيان مى‏كند. او در تقسيمى ديگر موجودات را به قديم و محدث تقسيم كرده و محدث را به عرض و جوهر تقسيم مى‏كند. او اعراض را به دو قسمت اصلى تقسيم مى‏كند: الاعراض فى غير الحى و الاعراض التى لا يتصف بها غير الحى و هركدام از اين دو را هم به اقسامى ديگر تقسيم كرده و احكام هريك ازآنها و احكام كلى اعراض را بيان مى‏كند. او اجسام را به جواهر فلكيه و عنصريه و مركبات تقسيم مى‏كند و ملائكه و جن را از جواهر مجرده مى‏داند. و در خاتمه اين ركن بحث مى‏كند از احكام موجودات كه عبارت است از مباحث وحدت و كثرت و علت و معلول. الركن الثالث فى الالهيات: مولف مباحث الهيات را به چهار قسم تقسيم مى‏كند. قسم اول در بيان ذات خداوند و اثبات وجود بارى تعالى مى‏باشد. در قسم دوم ابتداء بحث مى‏كند از صفات سلبيه خداوند عز و جل، سپس در مورد صفات ثبوتيه او سخن مى‏گويد. در قسم ثالث مولف بحث مى‏كند از افعال خداوند و از قضاء و قدر و اثبات مى‏كند حسن و قبح عقلى را و اينكه خداوند عادل است. در قسم رابع از اسماء بارى تعالى بحث مى‏كند. الركن الرابع فى السمعيات: مولف بعضى از مباحث اعتقادى را از سمعيات شمرده و در چهار قسم آنها را بيان كرده است( البته بايد توجه داشت كه تقسيم‏بندى ابواب كتاب از فخر رازى است) القسم الاول فى النبوات: مولف در اين مبحث از معجزات و فوائد بعثت، ضرورت نبوت، عصمت انبياء( ع) و افضليت انبياء از ملائكة بحث مى‏كند. القسم الثانى فى المعاد: در اين مبحث از معاد، نفس، تناسخ، وعد و وعيد بحث مى‏شود. القسم الثالث فى الاسماء و الاحكام: مولف در اين مبحث از ايمان و كفر و مسائل مربوط به اين دو بحث مى‏كند. القسم الرابع فى الامامة: مولف در اين مبحث ابتداء اقوال فرق مختلف را حول وجوب امامت بيان كرده سپس فرق مختلف شيعه را به اماميه، كيسانيه، زيديه و غلاة تقسيم كرده و عقائد آنها را بيان مى‏كند. او فرق مختلف كيسانيه و زيديه را شمرده و عقائد هريك از آنها را بيان مى‏كند و در پايان مبحثى را اختصاص مى‏دهد به مذهب اماميه و شرح عقائد و اثبات حقانيت آن.

کتاب حاضر گزارشى علمى از مناظرات و احتجاجات تاريخى واقع‌شده در بين شيعيان و دشمنانشان است. در اين اثر در مجموع تعداد 946 مناظره و احتجاج تاريخى ثبت شده است. موضوع مورد بحث در اين سلسله مناظرات، به‌صورت عمده عبارت از مباحث اعتقادى مورد اختلاف بين شيعيان و ديگران، نظير مسئله جبر و تفويض و امر بين الامرين و امامت و شفاعت و افضليت اميرالمؤمنين على(ع) و... است و با اين بحث‌ها بسيارى از نكته‌ها در مسائل كلامى و نيز تاريخى آشكارتر مى‌شود.

کتاب «توحید و شرک در نگاه شیعه و وهابیت» تالیف احمد عابدی، به بررسی و نقد افترائات دکتر ناصر بن عبدالله بن علی قفاری از علمای وهابی عربستان بر مذهب شیعه پرداخته است. در بخش اول، ابتدا به تبیین دیدگاه شیعه در مسأله توحید عبادی پرداخته و سپس به نقد و بررسی فصل اوّل از باب دوم کتاب اصول مذهب الشیعه می‌ پردازد. مهم ترین مسأله‌ ای که موجب شده وهابیان در برابر سایر مسلمانان اعم از شیعه یا اهل‌ سنت موضع‌ گیری کنند بحث از «توحید عبادی» است و به گفته برخی از نویسندگان این مسأله کلید اصلی تمام اختلافات مسلمانان است. دستاویز وهابیان برای مباح دانستن خون شیعیان و نسبت کفر و شرک به دیگران دادن تفسیری است که آنان از توحید عبادی دارند. محمد بن عبدالوهاب حرکت خود را این‌گونه شروع کرد که اسباب و مظاهر شرک همه بلاد اسلامی را فرا گرفته است. او تفسیر جدیدی از «توحید در الوهیت» ارائه می‌ کرد و معتقد بود که هر کس تحلیل و تفسیر او را از توحید نپذیرد او کافر یا مشرک است و اکنون پیروان او نیز همین‌ گونه عمل می‌ کنند.

کتاب «فتنه التکفیر و جذورها و اثرها فی المجتمع» اثر استاد آیه الله جعفر سبحانی است. در طول تاریخ اسلام، افراد، فرقه‌ها و گروه‌هایی بوده‌اند که مخالفان خود را تکفیر می­کردند و با کوچک‌ترین عاملی آنان را خارج از دین اسلام می‌شمردند و حکم به وجوب قتل آنان می‌دادند. شروع این پدیده مخرب، از خوارج آغاز شد و در دو قرن اخیر برخی گروههای سلفی شیوه آنان را ادامه داده‌اند. مولف در این کتاب به طور مفصل و عالمانه به مباحث پیرامون تکفیر که در دامنگیر جامعه اسلامی شده پرداخته است. وی طی چند فصل به مباحثی چون معنا شناسی تکفیر، اصولی که یک مسلمان باید به آنان معتقد باشد، شروط تکفیر و موانع آن، تکفیر در طول تاریخ، تکفیر اهل قبله در لسان روایات و علما، ابطال ادله تکفیریون در تکفیر مسلمین و شیعیان پرداخته است.

«الشيعة الإمامية و نشأة العلوم الإسلامية» از آثار دكتر علاءالدين سيد اميرمحمد قزوينى است كه در آن، پيدايش و تأسيس علوم اسلامى -مانند كلام، نحو، تصريف، علم اللغة، تفسير، اعراب قرآن، حديث، فقه، اصول فقه، تاريخ، جغرافى، اخلاق و هم چنين رويش انديشه فلسفى در نزد شيعه و اثرش بر فكر و فرهنگ اسلامى را با تأكيد بر شرح‌حال و انديشه‌هاى سه فيلسوف بزرگ (كندى، ابونصر فارابى و ابن سينا) به صورت مستند بررسى و تحليل كرده است. زمان و مكان نگارش اثر مذكور مشخص نيست. اين كتاب از يك مقدمه و دو بخش به ترتيب ذيل تشكيل شده است: 1- شيعه و علوم اسلام و اثرش بر فرهنگ اسلامى 2- پيدايش انديشه فلسفى در نزد شيعه و اثرش بر فكر و فرهنگ اسلامى.